• Elikadura Burujabeta,  gaztelumendi.eus,  hurrengo geltokia,  ikusi eta ikasi

    TxG euskal garagardoaz PREST! aldizkarian

    Deustuko PREST! aldizkarian aspaldiko partez erreportajea idatzi dut.
    Lantalde berria eta gazteagoa du Deustualdeko aldizkariak. Bertako berriak, erreportajeak eta elkarrizketa zinez interesgarriak ditu orain ere. Eta aspalditxoan, hilero hilero jasotzen dugu etxean. Guk eta beste hainbat deustuarrek. Gure etxeko paisaian, elkarrizketetan, erropetan, animoetan… leku berezia du PREST!-ek. Hori asko da.

    Txorierri garagardoa hartu dugu hizpide azken alean, eta garagardogintzaz aritu gara gozo gozo.

  • hurrengo geltokia,  ikusi eta ikasi,  literatura

    Lorea Gernika Deustun

    Lorea Gernika aurkeztu berritan, Lapikoa izeneko narrazioa irakurri eta deustuarri kontatu beharra izan nuen. Hauteskundeetako pasartea Bilboko Uriola atarian argitaratu genuen, kanpainako azken astean.

     

    Uriola.eus

    uriolaDeustu

    Prest aldizkarian

    Gero Prest! aldizkarirako elkarrizketa labur bate egin nino Koldo Izagirre idazleari, aldizkariko Barkua bete berba kultur atalerako. Koloretan txukun ageri da bi orriotan.
    loreagernikaprest

     



    Izagirre-2015

    Koldo Izagirre: Gizonezkoak zeinen gizonezkoak garen ez ginateke ohartuko inguruan emakumezkorik izango ez bagenu

    Lorea Gernika nobela aurkeztu berri du Koldo Izagirre idazleak. Emakume nagusi da bat du protagonista, eta 53 narrazio laburretan pasarte ezberdinetan kokatzen du idazleak Lorea Gernika izeneko andrazkoa. Ironia, leku ezberdinetan kokatutako istorio laburrak, tokian tokiko hizkera eta berbak, pasarte bereziak zein lausoak. Idazleak berak, labur labur kontatu dizkigu nobela berriaren nondik norako batzuk, tartean Deustun gertatzen den istorioa.

    Lorea Gernika andrazkoa euskal herrietan zehar somatu dugu, zertan ari da ba?

    Neronek ere ez daukat zeharo garbi. Baina bizitzaren aurka borrokatzen dela egin zuen oihu behin, eta baliteke bestelako bizitzak bizi nahi izatea lekuz aldatuta, inguru berriak ezagututa, eta batez ere jende berriekin harremanduta.

    Gizonezkoon mundua azaltzeko baliatu duzu Lorea Gernika, azalduiguzu hori
    Gizonezkoak zeinen gizonezkoak garen ez ginateke ohartuko inguruan emakumezkorik izango ez bagenu. Aberatsak pobreak behar ditu karitatea egiteko… Emakumezkoak definitu egiten gaitu, nahikoa da txiste bat egitea, edo begiratu bat ematea. Lorea Gernika, gozoa den arren, andrazko garratza da: badaki zer garen, nolakoak garen, eta ebidentzian jartzen gaitu behin baino gehiagotan. Berak hala nahi izan gabe, gehienetan.

    Deustun be gertatzen da pasarte bat, hauteskunde goiz baten…. eta lapikoa sutan

    Bai… Bozkatzeko aretoa ikasgela batean atondu dute eta paretetan dagozen marrazkiei erreparatzen dagoela erdi ametsetan edo hasi da. Txartela itsulapikoan sartu gabe alde egiten du biharamunean etorriko dela esanda. Horrelako xaloa da Lorea Gernika. Baina egia esan, nondik begiratzen zaion da kontua: egitada hori izan liteke gaiztoa, xaloa barik.

    liburumetraia

  • hurrengo geltokia,  ikusi eta ikasi

    Euskal Herria

    euskal herria liburua

    Guk irakurri eta munduari
    erakusteko moduko liburua

    Euskaraz, gaztelaniaz, frantsesez eta ingelesez plazaratu da Euskal Herria izeneko liburua, eta Hektor Ortega Prest! aldizkariko kazetariak ondu du, argazki ederren laguntzarekin.

    hektorEH
    Hektor Ortega historialari eta kazetaria Sua edizioak argitaletxean ari da aspaldion lanean, Euskal Herria liburuak izeneko atalean. Aldizkarigintzan orain arte, liburu tematikoak koordinatzen ditu aspaldi honetan, eta ziurrenik aspaldian jaso duen enkargurik ederrenak ikusi du argia duela gutxi: Euskal Herria liburua. Berak aipatu digunez, Elkar fundazioak “Euskal Herria jendaurrean aurkezteko liburu baten beharra sumatu zuen”. Eta Sua argitaletxean hausnarketarekin bat egin, eta ekin zioten lanari. “Eta egia esan, bazen garaia horrelako argitalpen bat kaleratzeko, Euskal Herria bere osotasunean azaltzeko: lurraldeak, herriak, natura, historia, kultura, kirola eta, jakina, gure hizkuntza, euskara”. Eta liburua gauzatzeko Elkar fundazioak eta Sua argitaletxeak indarrak batu zituzten.

    Duela zenbait urte, Sua argitaletxeak “Euskal Herria, herri bat” izeneko beste argazki liburu eder bat plazaratu zuen. Prest! aldizkariko kidea ere baden Hektor Ortegak gogorazi digunez “Liburu hori aspaldian agortu zen. Lan bikaina izan zen eta, hein handi batean, eredu izan da liburu berrirako. Esate baterako, Alex Ugaldek liburu hartarako idatzi zuen testua abiapuntu hartu dugu 2014koa idazteari ekiteko” . Urteak igaro dira ordutik, eta historia zertxobait luzatu da. Liburu modernoagoa eta edukiz hornituagoa da oraingo Euskal Herria.

    EH_26-27_INGLES

    Lainoak ezkutatzen dizkionean maite ditu maite poetak gure bazterrak, orduan, eta orduan baino ez, so egin lezakeelako bere buruaren baitan, horrela adierazi dute liburuaren argitaldariek, Mikel Laboaren Gure bazterrak kantua gogoraraziz. Eta gure bazterrak ezkutatzen duten hori bera da liburuan zehar aurkituko duguna.

    Liburu honetan gure herriari begiratuko diogu, zuzen eta garden, paisaiari, naturari, historiari eta kulturari erreparatuta. Eta hor azalduko zaigu Euskal Herria; bere horretan, guk ikusten dugun bezala. Lainoa izan zein oskarbi izan. Guk, eta beste askok. Hemengo eta hango.

    Atzerrian interesa dago
    Euskal Herriarekiko

    Lau hizkuntzatan kaleratu da liburua: euskaraz, gaztelaniaz, frantsesez eta ingelesez. Lau liburu ezberdin dira. Lau argitalpen. “Euskal Herria zertan den azaldu nahi izan du lehenengo eta bat hemen bizi garenontzat eta horregatik euskaraz eta Euskal Herrian erabiltzen diren erdara nagusietan -gaztelaniaz eta frantsesez- argitaratu dugu”, eta ingelesez ere plazaratu dute beste edizio bat, nazioartean zabaldu edota bertora datozenei zuzenduta. Hektorrek ahopeka aitortu digunez, Durangoko azokan oso ondo saldu omen zen ingelesez plazaratutako liburua antza.

    Berton irakurri eta kanpoan erakusteko moduko liburua da beraz Euskal Herria liburua, eta kanpora begira zer egiten den galdetuta, kezka ageri du historialariak: “Oraindik lehenengo urratsetan gaudela iruditzen zait. Baina atzerrian interes handia dago Euskal Herriarekiko eta komeni da guk geuk ematea gure herriaren berri”.

    Euskal Herri fisikoa,
    historia eta kultura

    Argazki koloretsu ederrez hornitua hasieratik amaierara, diseinu zainduarekin, ikusgarritasuna irabazten du lan honek. Baina ez da diseinu eta argazki hutsa. Mamia ere badu bere baitan Euskal Herriak. Edukietan sakondu du Hektorrek berak: “Testuetan gure herria goitik behera korritu dugu, Euskal Herria bere aniztasunean agertzeko. Lehenengo gure herri fisikoa deskribatu dugu (mendiak, itsasoa, klima, naturaguneak…) eta ostean gure kultura eta historian murgildu gara: artea, euskara, kirolak, jaiak…”. Liburua begietatik sartzen da, egileak berak azpimarratzen duenez, baina testuak ere laguntzen du gure herria hobeto ezagutzen. Beti daude detaile berriak, datuak, eta guztiok daukagu zer ikasi bidaia horretan, izan bertoko, euskaldun ala kanpoko, atzerritar. Munduko herri izan nahi duen leku honen lekukotasuna ematen du, ezbairik gabe.

    Eta egilea bera ere, maiz harritu egin da ikasi dituenekin. “Gurea herri txikia izanagatik hamaika altxor eta harribitxi gordetzen ditu bere baitan” esanez abiatu du bere gogoeta Hektor Ortegak, “ondo ezagutzen dugula pentsatzen dugunean ere, ezustea hartuko dugu. Etengabe ikasten ari gara. Alde horretatik, Euskal Herria amaigabea da”. Liburu guztiek dute zerbait eskaintzeko alde horretatik. Idazten duen guztion kezka izaten da, zerbait gorde edo jaso izana irakurleak berau bukatutakoan. Ez da zaila lan honekin ordea.

    Liburua egin, idatzi, diseinatu, argitaratu ez da egun batetik bestera egiten. Ez da aldizkari bat edo egunkari bat argitaratzen den moduan sortzen. Bestelako lana eta ardura dago horrelako obra baten atzean. Baina pozik ageri da Hektor, nabari zaio hori. Alde horretatik zortekoa dela deritzo berak, “Zortekoa naiz, zalantzarik gabe, horrelako lanak egitea egokitu zaizkidalako. Niretzat Euskal Herria liburua idaztea erronka izan da, zalantza barik, baina baita egundoko gozatua ere”, eta poz bera hartuko du irakurleak ere, sekulako lanaren aurrean aurkituko delako. Gure historia, gure kultura, jaiak, paisaiak, ohiturak, hizkuntza eta zenbait txoko ezezagun topatuko dituelako bertan, Euskal Herrian.

    www.euskalherria-liburuak.eus

    Prest! aldizkarian Euskal Herria liburuko argazkiak.
    Prest! aldizkarian Euskal Herria liburuko argazkiak.

    Gure herria hobeto ezagutzeko
    aukerak zabaltzen

    Langile nekaezina da Hektor Ortega. Ezagutzen duenak aitortuko dizu. Prest! aldizkariaren proiektuan hasiera hasieratik dago. Bere izan zen lehen arduraduna Deustualeko aldizkari honetan, 1999ko udaberrian. Santutxualdeko Berton koordinatzen be hasi zen gero. Eta bi lanak batera egin izan ditu luzaroan. Eta irratietan ematen zuen gure auzoetako berri, gure berri beste auzoetan.

    Deustuko unibertsitatean Historia ikasi zuen arren, laster ekin zion prentsan idazteari. Karrera bukatu, eta Egin egunkarian hasi zen idazten. Bilboko kronikari aparta bilakatu zen. Hain zen zabala bere ezagupena, Bilbao a la deriva liburua be plazaratu zuela, Txalaparta argitaletxearekin. Bilboko trakimaneje ugariren berri eman zuen liburu horretan. Garzón epailearen aginduz Egin itxi zuen, eta lan barik geratu zen Hektor Ortega ere. Eta gogotsu hartu zuen Prest! kudeatzeko ardura. Eta berarekin lan egin dugunok, beti gogoratuko dugu batzarren animatzaile, arduratsu, zorrotz eta irizpide kritikoetan trebatua.

    Nora aldizkarirako fitxatu zuten gero. Bidaiak eta lantzen zituzten Berria egunkariarekin batera argitaratutako aldizkari berezian. Euskal Herria aldizkaria, El mundo de los Pirineos eta antzeko proiektuak kudeatu dituen Sua argitaletxearen muinean. Aldizkari batzuk desagertu egin dira, tartean Nora, baina Hektorrek jarraitu du abentura, historia, Euskal Herria, mendia, txangoak eta horrelako gidak, mapak, liburuxkak argitaratzen, koordinatzen, lantzen. Eta ezagupen hobetatik, guk geuk ere gure herria hobeto ezagutzeko aukera eskaintzen digu horrelako lan bakoitzean. Eta gu, zelan ez, hori dena hobeto ezagutzeko prest. Mila esker.

  • agit/prop,  e-hizketan,  hurrengo geltokia,  teknologia berriak

    Gazteak sarean territorio libre propioak sortzeko gai dira

    #faceguk

    Heldu da Prest! aldizkaria etxera. Hilero bezala. 150. zenbakia osatu dugu honetan.
    Eta hasieratik komunikazio proiektu xume eta herritar honetan murgildurik gabiltzanontzat, guk eta gure lagunek borondate onenarekin idatzitakoa gure etxeetako buzoietara heldu eta jasotzea, pozgarria izaten da.
    Prest! aldizkaria etxean
    Azken ale honetarako Koldo D. Bizkarguenaga elkarrizketatu nuen, facebook bidezko elkarrizketa izan genuen.

    #faceguk

    Faceguk, sare sozialak eta euskal identitatea ikertu dituzu. Zerk eroan zaitu horretara?
    Euskal gazteek eurek. 2009an gazte koadrilen inguruko ikerketa egin nuen eta eurek esan zidaten gaur egun Internetekin geratzeko beharrik ez zutela. Hari horretatik tiraka hasi nintzen.

    Tiraka hasi, eta ze ondorio nagusi atera duzu?
    Euskal identitatea egun ez dela soilik lurralde geografiko batean eraikitzen. Nazio identitatea lur eremu bati atxikita egon da, baina Interneten egonkortzearekin beste territorio bat dugu.

    Internet diozu baina batez ere sare sozialak eta facebook aztertu dituzu, ezta? Zergaitik?
    Euskal identitatearen eraikuntza aztertu nahi nuen, horretarako harreman sozialetan zentratu nintzen eta online sare sozialak dira hauek bultzatzen dituzten plataforma nagusia. Datuen arabera, Facebook da hauetan erabiliena eta hor murgiltzea erabaki nuen, gazteek zer egiten zuten eta euskal identitatea nola eraikitzen zuten aztertzeko.

    Zeozerk harritu zaitu? Zer deskubritu duzu ikerketarekin?
    Bufa! Ikasketa prozesu polita izan da: unibertsitatea eta bere harremanak ezagutzeko, beste Herri batzuetan egindako ikerketa-egonaldietan beste errealitate eta egiteko moduak ikusteko.
    Ikerketa zehatzari dagokionez, maiz gizarteari hitza eman behar zaiola esaten den arren, gizartea entzun behar dela. Ondorio asko, parte-hartzaileek eurek atera dituzte eta.

    Eta zure ustez, zein da sare sozialen eragina gaurko gazteen artean, euskal identitateari dagokionez? euskaldunago? espresiorako bakarrik…. zein da sareon erabilpena?
    Batetik, kalean aurkitzen ez duten espazio bat dute gazteek onlñine sare sozialetan. Espaizo pribatu bat. Baina hau, kontrolpeko espazioa dela ez dute ahazten, horregatik, euskal identitatea eraikitzeko zenbait modu auto-ukatzen dituztela esan zidaten.
    Kontrolpeko espazioetatik territorio propioak sortzeko aukera dagoela azaldu zigun sarrionandiak “euskara da gure territorio libre bakarrarekin”. Sarean ere antzeko zerbait gertatzen dela deritzot: gazteek kontrolpeko espazio batean territorio libre propioak sortzeko gai baitira.

    Zuk ere, ikerketa hau gauzatzeko buru belarri aritu beharko zenuen sarean…
    Asko ikasi duzu horretaz?

    Guztia. Izan ere, ikerketa hasterakoan ez nuen Facebook konturik. Horregatik, kontua sortzean Euskal Herriko hainbat aditurekin bildu niintzen, ikerketaren nondiknorakoak finkatzeko asmoz. Facebookeko erabilera ikerketa parte hartu duten gazteen bidez ikasi dut. Eta ikasketa prozesu hau Tesian txertatzen saiatu naiz gazteen testigantzak zuzenean sartzen.

    Eta orain, behin ikerketa bukatu eta aurkeztuta, ezberdina al da zure jarrera eta zeregina sare sozialetan? Zelan bizi dituzu egun?

    Ikerketan parte hartu zuen gazte batek Facebook lagunentzako eta Twitter lan kontuetarako erabiltzen zuela esan zidan. Bere bidea jarraituz, horrela erabiltzen saiatzen naiz. Are gehiago, uda osoa ia Facebooken sartu gabe egon naiz. Beraz, hauetatik apur bat aldentzen ari naiz, distantzia hartzen edo.

    Eta gazte mundutik haratago, uste duzu sare sozialek badutela eraginik nazio identitatean, naziogintzan?

    Erabat. Bai dimentsio sozial zein politikoan. Euskal identitatea eraikitzeko beste tresna batzuk eskaintzen ditu Internetek (argazkiak, bideoak) eta batez ere beste espazio bat (lehen aipatutako muga geografiko gabeko territorioa).

    Eta aurrerantzean, zure ikerketa eta irakakuntza esparru izango da sarea? Ala beste zeregin edo eginkizunetan zabiltza egun?

    Sarea eta euskal identitatea. Bietan jarraitu nahiko nuke. Sarea gure artean gutxi ikertu den espazioa izanik oso interesgarria iruditzen zait. Baina nire motibazioa euskal identitatea eta honen eraikuntza izanik, honekin jarraitu nahiko nuke. Aurtengo kurtsoa Tesitik ondorioztatutakoak dibulgatzeko eta eztabaidatzeko hartuko dut: bai artikulu zientifikoak idazten eta bai blogari lanetan. Oso kurtso polita izan daiteke.

    Eta etorkizuna zelan ikusten duzu, bi esparruotan?
    Ekonomistek esaten ohi dute aurreikuspenak oso zailak direla eta are gehiago etorikzunari buruzkoak badira
    Azken hamarkadatan euskal identitatea Haiek batzuei begira (bereziki estatu espainol eta frantsesari begira) politikoki eraiki dela uste dut. Gaur egun, talde barneko harremanak eta sinboloak indartzea garrantzi berezia dutela ikusi dugu Tesian. Gainera, euskal identitateari kutsu politikoaz gain (batez ere kanpotik egindako irakurketa da hau: identitate espainola eta frantsesa “normala” den neurrian, euskalduna politikoa besterik ez da eurentzat), kutsu sozial eta kulturala aitortzen ari zaio. Etorkizunean euskal identitatearen eta gizartearen etorikzuna dimentsio sozial eta barneko erreferenteak indartzean datza
    Interneti dagokionez, ordea, honen inguruan asko ikertzeko dago gure Herrian. Izan ere, beste leku batzuetan (Bartzelonan, Oxforden edo Buenos Airesen kasu) gai hauek aztertzeko laborategiak eta behategia dauden arren, Euskal Herrian ikerketa espazio ia ezagutu gabea da. Etorkizuna beraz, honen inguruko ikerketak bultzatzean egon daiteke

    Elkarrizketaren bertsio digitala URIOLA.info atarian.

  • literatura,  musika

    Prest! aldizkariko 100. zenbakian

    Ruper Ordorika:

    “Nolabaiteko beharra sentitu behar da, kantuak sortzeko”

    Ruper Ordorika armiarma.com

    patxi gaztelumendi | Prest! aldizkaria 100. zenbakia
    Aspaldian, oso aspaldian hurbildu zen Ruper Ordorika Deustu aldera. Filosofia ikasketa egin behar zituen unibertsitatean, eta bizi be San Inazio eta Deustun bizi izan zen. Aspaldian, Deustun bertan sortu zuten Pott literatur aldizkaria eta banda Bernardo Atxaga, Joseba Sarrionandia, Manu Ertzilla eta enparauekin. 80. hamarkada geroztik kantari ari da Oñatiko koblakaria, eta Prest aldizkarian Garizumako haizea profitatu dugu, beragaz berba egiteko.

    Aspaldian hurbildu zinen Deustu aldera, zelan oroitzen dituzu garai haiek?

    Baditut Deustuko  oroitzapen zehatz batzuk baina gehienak nahastuta ailegatzen zaizkit orduko militantzia eta arrisku giro batean…Gauza zehatzak gogoan dauzkat, esaterako  Bernardo Atxagarekin lehenengoz hitz egin nuenekoa Deustuko taberna batean, elizatik  gora, “Antonia”-edo zeritzana…Handik gauza asko atera ziren…Edo Sarrionandia eta biok oinez joaten ginenean, ostegunero, Deustuko unibertsitatetik  Barrenkale Barreneko Cantabricora, Iñakiren tabernara Pott-eko bileretara…Zabor industrialez beterikako hibai alboko ibilaldi hura, ilunkeran…

    Oñatitik Biturixara, handik Bilbo aldera gero… zer topatu duzu bide bideotan, hiriz hiriz, edo solorik solo?

    Neure hiriko auzoak bezala bizi izan ditut nik bizilekuok. Beti gorde izan dut Oñatirako maitasun haundia baina hirietan hazitakoa naiz. Gaur egun are gehiago…auzo askotako hiri handi batean bezala bizi naiz herri honetan.

    Orain New Yorken edo Azkaraten, berdin grabatu dezakezu disko bat…

    Bai, eta gauza haundia da hori! Niretako mundu bera dira, nolabait. Askatasuna ahalik eta handiena behar izaten da sorkuntza lanetan eta urruneko esperientziak askotan oso baliagarriak dira…Hori esanda, ez da ahaztekoa gaur egun oso grabazio onak egin daitezkeela norbere ganbaratik irten barik!

    Eta kantuak, jartzen dituzun kantuok… non eta zelan sortzen dira? Zein dute sorlekua?

    Hori ez dakit. Hori banenki gehiagotan hurbilduko nintzateke bertara, sorleku horretara…Ba hori nire ustez nolabaiteko beharra sentitu behar da kantuak sortzeko, halako grina berezia…

    Musikaren munduan murgilduta zaude azken hamarkada luzeetan, eta gogotsu ikusten zaizu oraindik… zein duzu motiboa?

    Ba, lehen aipatutako behar hori izango da, agian…Niretako hau ikasbide bat besterik ez da eta ikasbide horren hasieretan nabil.
    Azken disko hau eginda hasi naiz pentsatzen zeozer ikasi dudala jada eta zenbait gauza kontrolatzen dudala, baina sensazio horrek irauten du hurrengo diskoa arte. Orduan, berriz hasieran bezala sentituko naiz, bai.

    Azken diskoan, Karibeko haizearen barri dakarzu, hango aireen doinuak… hango egoerak eta lagunak…

    Bai azken Haizea Garizumakoa hortako hiru kantu ditut Karibe aldean eginak…Nik uste dut igartzen dela baina ez formalki. Oraindik ez naiz hango kantu moldetara hurbildu, ez formalki, ez erritmikoki, bistan da, jaja..

    Zure ibilbidea ezagututa, koherentea da disko hau ere, baina uste dut zure diskorik konprometituena, pertsonalena…. dela… oharkabean pasatu badaiteke ere…

    Deigarria egiten zait inguratu zaizkidan pertsona askok nola jaso duten disko  hau, oso era emotiboan-edo. Nik ere halako zorabioa  sentitu nuen lehen grabaketak burutu eta berehala: kantuak biluzik zeuden eta oso euskarri sendoekin baina bakanak…soil soilik. Uste dut horren puska bat gorde dela azkenera arte eta diskoa entzutean horixe jasotzen ahal dela. Alde horretatik badakar disko honek konpromezurik, bai. Oraindik oso goiz da, dena den, Haizea garizumakoa honen oihartzuna neurtzeko.

    Memoriaren mapak diskoaren zantzuak ditu honek, baina zelan musika laguntzaile onak dituzun… bandaren babesa ere badu… zelan ikusten duzu zuk?

    Ba, bai, nik uste dut baduela harremanik Memoriaren mapaneko giro musikalarekin baina aurreko beste disko guztiekin ere bai…kantuak bakarrik ontzen ditut eta neure “alorra” ondo markatua da, beti ere. Disko honen abiapuntua, hau da, kantaria non jartzen den kantuan egiteko…hor bai, ezberdintasun haundiak ikusten ditut hor, eta gaiari nola heltzen zaion ere ezberdina da, bai.

    Orain be, kontzertuetan zabiltza, antzoki eta kontzertu aretoetan… jo behintzat jotzen duzu ezta?

    Bai, bagabiltz batetik bestera…gero eta hobeto pasatzen dut kontzertuetan eta horrek asko balio du! Mundu guztiak esaten du aurten urte latza izango dela zuzeneko musikarako. Ikusiko. Halakoak entzun izan ditugu ni kantuan hasi nintzenetik, behintzat. Baina egia da, zuzenekoetan ontzen da musika, gehien bat.

    Bilbon zaitugu aurki, publiko fidela duzu bazterrotan. Gustura zatozela ematen du, zuzenekoak be berton grabatzen dituzu eta…

    Bai, kafe Antzokiara goaz eta pozik. Behin eta berriro esaten dudanez, etxean bezala jotzen dugu han eta hala bedi luzaro. Neure zuzeneko disko biak bertan grabatuta daude eta ez kasualidadez. Ni Bilbon hasi nintzen kantuan eta urteroko hitzordua gordetzen saiatzen naiz.

    Bernardo Atxaga Deustuko
    Ramon y Cajal kaleko taberna
    batean ezagutu nuen

    Aspaldiko kontuak izango dira Deustukoak zuretzat.

    Gogoan dut zita bat nuela Atxagarekin, artean ez nuen ezagutzen. Panpin ustela aldizkari batzuen dirua itzuli behar nion eta zita egin genuen Ramon y Cajal kaleko taberna batean, bertan ezagutu nuen. Gerora adiskidantza handia egin genuen.
    Sarrikoko ikaslea zen bera, Ekonomiketan. Joseba Sarrionandia eta biok Deustuko unibertsitatean genbiltzan eta eguenero joaten ginen Pott bandako bilerertara, alde zaharrera oinez. Orduko Cantabrico tabernara, Iñakiren taberna zena.

    Ze tabernatan biltzen zineten Deustun orduan?

    Txorierriko andra euskaldun batek kudeatzen zuen taberna zen. Han bazkaltzen genuen sarritan, La viuda esaten zioten, eta oso ondo jaten genuen. Orduko Deustu hartan ordu asko pasatakoak gara gu. Kontuan hartu berton bizi ginela gu. Sarri Ramon y Cajalen bertan, ni ere Deustun eta San Inazion bizi izan nintzen, gero Basauriko Pozokoetxera joan nintzen arren. Ikasi ere bertan egiten genuen, aspaldi, oso aspaldi. Halako oroitzapen zehatz batzuk baditut, baina ez gehiago.

    pott_datak:

  • hurrengo geltokia,  i+g,  ikusi eta ikasi,  teknologia berriak

    Mundua ikusteko moduak ez dira aldatu, kontatzekoak bai ordea

    Mundua aldatzen ari da, teknologiak ere bai, aldatu egin dute.
    Paperezko egunkariek, aldizkariek krisia bizi dute, baita gurean ere. Eta egokitu beharra dago.
    Gertutik ezagutzen dugu hori, eta erredakzio bilerak, finantziazio modu berrien bilkura bilakatzen dira.
    Hala ere, ez da etsitzeko garaia, guztia berrasmatzen jardun behar dugun arren.
    Gertukoa kontatzeko, jendearengana gehiago hurbildu beharra dago. Eta hori berez, ez da txarra.
    Iazkoa da bideo hau, gure blogosferan be izan zuen harrera ona. Joxe Aranzabalek euskaratu, eta Josu Mendikutek azpitituluak jarri zizkion bideoari.
    Gogoetarako aproposa da. Eta horretan murgildu beharra daukagu, paperarekin zeozelango harremana dugun guztiok.

    Aro digitala eta paperezko agerkariak

    Eztabaida irekia da, partehartzailea. Eztabaida ona da. Kriterio ekonomikoak eta informatiboak uztartu behar dira. Euskarri digitalek bat egin behar dute erredakzioko bilerarekin. Papera ez dago soberan, etxera heltzen delako. Eta jendeak gozo irakurtzen du. Sarean ere egon beharra dago, eta azkar jokatu. Uztartu egin behar dira, eta horretan asmatu beharra dago. Behar dugu. Ez, saiatu barik.

  • musika

    Capsula | Argentinatik Euskal Herrira, rockarekin munduari bueltak emateko

    Prest! aldizkaria | Deustu

    Argentinatik etorritako taldekideek Euskal Herria ezagutu, bertan geratu eta taldea ezagutzera eman zuten: Capsula. 11 urte daramatzate dagoeneko Bilbon, eta musikaren munduan oihartzuna gero eta handiagoa da.
    capsulaMartin Guevara eta Coni Duchess argentinarrak dira sortzez eta Alberto Diaz Arangoitiko bateriajolea gehitu zen Capsula rock taldera.
    Berriki Ivan Julian musikari estatubatuarrarekin The naked flame diskoa kaleratu dute, Ivanek berak hautatutako kantuekin, eta Euskal Herrian ere zenbait kontzertu eskaintzeko parada izan dute, diskoa aurkezpenerako Ivan Julian bertora gonbidatuta. Diskoaren aitzakiaz hurbildu gara Capsulako Martin Guevararengana, eta musika zelan bizi dute azaldu digu.
    Aspaldian gero eta ospetsuagoa da taldea, baina taldekideek “naturaltasunez bizi” dutela aitortzen dute. “Baina energia askorekin, hori bai”. “Talde bezala daroagun sasoi guzti honetan, urratsez urrats abiatu gara, taldea garatuz, eta jende gehiagorengana heltze hori, apurka apurka etorri da. Egia esan, oso pozik gaude taldea gero eta gustagarriago delako, eta gure musika gero eta leku gehiagotan erakutsi dezakegulako”.
    Gure artera heldu, eta bidea zelan egin zuten galdetzean, gogoeta egiten digu Martinek: “Taldearen ideia hasieratik errepidean bizi eta gehien gozatzea izan da, eta motor horrek gidatu gaitu. 1998ko udaberrian heldu ginen Bilbora, bira bat egiteko asmoarekin, eta geroztik urtez urte esperientziak gehitu eta bide horretan hiri berriak ezagutzeko aukera izan dugu”. Geroztik hainbat bira egin dituzte Europan zehar ere. Estatu Batuak eta Kanadara ere pare bat alditan joateko beta izan dute. Beste horrenbeste Hego Ameriketatik. Beraz, Euskal Herrira bizitzen etorri arren, munduan zehar musikarekin ibiltzeko beta ez dute galdu.

    martinguevara

    Bi disko azken hilabeteetan
    Eta azken bolada honetan gogotsu dabiltzala dirudi. Izan ere lanak argitaratzeko eragozpenik ez dute Capsula taldekoek. Bartzelonako Bcore disketxearekin “Rising Mountains” plazaratu dute. Blody Hotsak disketxe independiente euskaldunarekin berriz “The Naked Flame” plazaratu dute. “Ivan Julianek gurekin lan egin zuen New Yorkeko bere estudioan, Rising Mountains diskoaren ekoizpenean, bertan egin genituen nahasketak eta masterizazioa. Adiskidetu, eta lan berri bat egiteko aukera sortu zitzaigun. Bilbon zein New Yorken prestatu genituen kantuok, eta hortik sortu da The Naked Flame lan berri hau”. Ivan Julian musikari eta ekoizlearekin lan egitea aukera ezinhobea izan da Capsulakoentzat, izan be Ivanen taldeen jarraitzaile sutsu izan dira orain arte (Richard Hell & the Voidoids, The Clash, Contortions, Fleshtones…).

    Euskal Herrian musika
    Beraien disko berriko kantuak entzun, rock azkarra, kitarra gordinak, Ivan Julianen ahots paregabea…. eta kantuen artean hemengo panoramari buruz berbetan hasi gara. “Euskal Herrian beti egon da eszena potentea, interesgarria. Hemengo talde askok jauzia egin du Estatu mailan edota nazioartean ere, eta hori oso interesgarria da. Gainera, estilo aldetik ere aniztasun bat ematen ari da, eta eszena lokalari indarra emateko ezinbestekoa da hori”.
    Aspaldion gustuko dituzten taldeak esateko eskatu, eta zerrenda amaigabea sortu zaio Martin Guevara Capsula taldeko kitarrajoleari: “Eureka Hot 4, Lobo Electrico, NCC, Cancer Moon, Ya te digo, Munlet, Le Noise, Audience, Ama Say, Paniks, Atom Rhumba, Berri Txarrak, Lisabo, Standard, Delorean….. asko dira gustatzen zaizkigun hemengo taldeak, eta ziur gehiago ere sortuko direla”.
    Eta ez du arrazoi faltarik. Asko dira bazterrotan dauden taldeak, tartean Capsula. Talde oso interesgarria, musikari bikainak, eta pertsona itzelak. Zabalak, beraien musika bezala.
    www.capsula.org

    Eta bideo interesgarri bat.

  • literatura

    zulo bat uretan

    Iñigo Aranbarri

    Hiru pertsonaia nagusi dituen nobela osatu du Inigo Aranbarri idazleak. Imanol, Oskar eta Maite. Imanol kazetaria da (narratzaile nagusia), Oskar Argentinatik etorri den laguna, eta Maite gorpuak lurpetik ateratzen ari da Itoiz inguruko herrietan. Kazetaritza, Argentinako istorioak eta Itoiz urtegiak urpean utzi behar dituen historia kontatzen ditu Iñigo Aranbarriren nobelak. Zulo bat uretan, Susa argitaletxeak plazaratua.
    Gaur herrian izango dugu hizlari, eta Deustuko Prest! aldizkarirako egindako elkarrizketa ekarri dut hona.

    IÑIGO ARANBARRI, ZULO BAT URETAN NOBELAREN EGILEA

    Irakurleak osatzen duen literatura interesatzen zait

    14 urte igaro dira Emon biar yako nobela argitaratu zendunetik, bitartean beste hainbat liburu plazaratu dituzun arren, nobela hau buruan izango zendun ezta?

    Buruan, zeuk esan duzu. Urte asko dira hildakoen hezurrek bizidunekin lotura izango zuten istorio bat obsesio bihurtu zitzaidala. Gero, batagatik ez bada besteagatik, asko luzatu da dena. Obsesioa bera ere eraldatu egin da. Gauzak hainbeste luzatzen utziz gero gertatzen den zerbait da.


    Liburu hasieran Lasa eta Zabalaren gorpuen kontua aitatzen da, hori zer, gai handiegia zan nobela honetarako ala?

    Gai handia barik, gertuegikoa. Tamaina barik, distantzia ezak urrundu nituen hasierako proiektutik. Hasierako asmoa hori nuen, Lasa eta Zabalaren hezurren aurkitzetik abiatuta, gure belaunaldiaren argazki bat egitea. Dokumentazio asko batu nuen, Busoteraino joan ginen, zuloa aurkitu… fikziorik ez nion ikusten baina. Istorio ederra da, baina seguru asko kazetari baten lana da, ez fikzio asmatzaile batena..

    Hiru protagonista nagusi daude nobelan, Imanol (kazetaria), Oscar (argentinarra) eta Maite. Zer bilatu duzu pertsonaia hauekaz?

    Elkarrengandik nahiko gertu dauden hiru puntu, adiskidetasuna, erakarpena eta egin beharra nahastuko dituen triangelua osatuko dutena. Antzekoak dira, baina baita elkarren kontrapuntu ere.

    Pertsonaiei buruzko deskripziorik idatzi ez arren, irakurleak badaki zelakoa den bakoitza. Apropos egingo zendun hori.

    Ederra da hori entzutea. Dena esan didazu. Idazleak nolakoak diren esan gabe irakurleak baldin badaki nolakoak diren, zergatik da? Jokatzen duten moduagatik, esaten dutenagatik… Hori da interesatzen zaidan literatura, dena mamurtuta eman beharrean irakurleak berak osatzen duena.


    Iruñean kokatuta dago nobela, handik Agoitzera eta Irati bailarako asmatutako herri batean gertatzen dira kontuok. Zergaitik Iruñea eta Larrangain?

    Bata, toki erreala da. Hiri bat behar nuen, egunkarien erredakzioa egoteko moduko hiri bat, atzerritik lanera etorritako jendea hartzen duena. Larraingain, berriz, asmatua da. Nobelan dagoen herri asmatu bakarra. Itoitz inguruko herriak hain txikiak izanik, ez nuen irakurleak esaterik nahi: Itoitzen, Artozkin edo Nagoren ez da inoiz Juana Ardanaz izeneko emakume bat bizi izan. Sinesgarri izanik, behar nuen askatasun hori.

    Artozki Itoiz
    Itoizko urtegiak dagoeneko estali ditu herriok, zer galdu dugula uste duzu? ezer geratu da ur azpian?

    Egun hauetan ikusi dugu Sartagudan. Parkearekin eta monumentuekin, fusilatuak atera dituzte egurastera senitartekoek. Begiak betetzeko moduko istorioak irakurri ditugu prentsan, ondorengoen memorian baino gorde ez direnak gehienak. Sinbolo moduan, garai batean orain urpean diren parajeetan amets egin zuen jendearen ilusioak ere azpian harrapatzen dituen munstroa da urtegia

    Era berean, Argentinako kontu batzuekin abiatzen da liburua, eta presentzia dauka liburu osoan zehar. Pertsonaietako bat argentinarra da, eta bere familiaz diharduzu. Zerk erakarri zaitu handik? Desagertuen loturak? Gerraren zantzoak?

    Dudarik gabe, bada nahita lortu nahi den lotura bat hiru zuloen artean. Juana Ardanazen zuloa Itoizko urtegian, eta La Plata ibaiko biak, alegia, Graf Spee korazatuarena eta Videla eta Galtieri jeneralen garaiko 30.000 desagertuena, memoriak lotzen ditu, zerk bestela. Hiru zulo, elkarrengandik aparte, elkarren antzik ez dutenak itxura batera, nola lotzen diren gaur egungo Iruñean lanean ari diren hiru lagunen baitan. Hori da idazlearen egin beharretako bat, ez?

    Pertsonaia nagusia, Imanol Arellano, kazetaria da. Hizlandia idatzi ostean, ze gogo ukan duzu ba, barriro kazetaritza kontuetan abiatzeko?

    Hasieran ez nintzen horretaz konturatu. Kanpotik ikusita, berriz, garbi dago idazlearen fobiak eta filiak halakoetan agertzen direla azalera. Eta egia da, kazetaritzak ez nau epel uzten. Idaztea duelarik lana, uste dut ardura handiko lana dela, transmisioan ez ezik egungoa ondo kontatzen ere asmatzen erraza ez duena. Beharbada dagoeneko ez dagoen kazetaria dut gogoan, literaturaren baliabideei zukua ateratzen diena, zer esango dizut, Joseph Roth-ek 1920ko hamarkadan Berlinen eta Berlinez idatzitako kronikak irakurtzen ari naiz egunotan: hunkitzerainoko koadro sozialak dira.

    Euskarazko kazetaritzan, uztartuko ziran orain arte be kazetaritza eta literatura, eta literaturan?

    Nik uste literaturak ia beti duela kazetaritza ondoan, bai egunero prentsan kontatzen diren istorioetan fikzioaren abiapuntua topatzeko bai kontatzeko moduak. Alderantziz baino gehiago, seguru asko.

    Liburua aurkeztu, elkarrizketak, kritikak… ze bide du gaur egun euskarazko liburu batek? Nahikoak al dira? Literatura, ez al da ba zulo bat uretan?

    Munduko liburuek dutena, gero eta zailagoa. Arrazoiak eta arazoak ez dira gureak bakarrik. Gehitu horri oso hizkuntza komunitate txikia garela… Nahiago nuke bestela izatea, idaztea eta kitto, hor amaitzea, baina “nork defenditurik” izan ezean, zail du liburu batek aurrera ateratzea. Eta gurean, horiek guztiak beteta, mila irakurle izatea, lorpen itzela da. Horra garenaren neurria.