-
Liburuaren eguna
Kantu berri bat entzunez hasi dut eguna -besteak beste- disko denden karietara Berri Txarrak taldeak plazaratutako singlea.
Eta Frantziako hauteskundeei buruz, eta Melenchon fenomenoari buruz jarraitzeari ekin diot, bart irakurri nituen PP eta Marhuendarenak… ia gogaitu arte espainolen ustelkeri, trama eta drama guztietaz.
Eta gaur liburuaren eguna da. Eta orduan, bideoak ikusi eta sarean idazteari ekin diot. Oharkabean.Eta irakurri, noiz?
Gaur #LiburuarenEguna
📺 EZ DIZU ONIK EGINGOhttps://t.co/ExDUAzQYu6— Susa literatura (@armiarma) 2017(e)ko apirilak 23
Susan egin genuen kanpaina honetaz oroitu naiz. Ez dizu onik egingo. Debekuak gogoan. Tabakoarena bezalako kanpaina bat asmatu gura izan genuen Zarautzen egin genuen bilkura hartan. EZPOT batzuk egitea planteatu genuen. Kontrapublizity apur bat. Eta bideoak sarean zabalduz, Emailuetan eskaini. Ikaragarri ondo pasa genuen, literatura eta ikusentzunezkoak uztartuz. Gure promozio kanpaina eginez, lagun artean.
Duela 11 urte gaztelumendi blog honetan argitaratutako post bat: Ez dizu onik egingo
… edo bai
📺 https://t.co/FE2W0aafbK— Susa literatura (@armiarma) 2017(e)ko apirilak 23
Bai, duela duela 11 urte aritu ginen horretan. Eta denbora aurrera doa. Sarean. Interneten. Liburu argitalpenean. Irakurketan. Eta jarraitzen dugu oraindik bide horretan. Beharko.bakarrik egoteko modu berri bat ote?
Bideoak ikusi, sarean idatzi, musika entzun, kalean ibili eta liburua hartuko dut eskuartean. Orain. Irakurtzeko.
irakurtzea izan ere, bakarrik egoteko modu bat ere bada. mila esker Berri Txarrak.
-
Udagoieneko kultur eskaintza oparoa
Liburuak, diskoak, opariak, bildumak, bitxikeriak, kontzertuak, aretoak, emanaldiak, erosketak…. udagoienarekin hasi dira negu aurreko lanak plazaratzen.
Pozik nago. Kulturaren inguruan aritzen garenontzako sasoi emankorra delako hau. Hasi gara saltzen, eskaintzen, aurkezten, prestatzen, erakusten…. eta batez ere gehiago irakurtzen, entzuten, gozatzen.Susa Franco sasoian
Susa literatura argitaletxearen udazkeneko liburu ekoizpenak gerra osteko sasoia eta Franco hil aurretikoa biltzen du. Kirmen Uribek Ondarroako bikote baten ibilerak eskaintzen dizkigu Elkarrekin esnatzeko ordua nobela ezin narratzaileagoan. Kazetaritza erreportaia literario arnas luzeko bat. Mussche idatzi ostean, badirudi gustua hartu diola horri.
Feriatzaileak lehen liburua du Patxi Larrionek, eta 1969ko aste bateko kontuak dakartza zine errodaia baten aitzakian. Militarrak, birigarroak, karlistak, familiak, amarruak Iruñea eta Nafarroako Urbasa inguruan. Ri rau irakurtzeko nobela ezin interesgarriago bat. Badu beltzetik, badu memoriatik, badu zinematografikotik… eta batez ere badu -eta asko- Larrionetik.
Koldo Izagirrek, Sua nahi Mr Churchil? ipuin liburua plazaratu zuen duela urte batzuk, garai haren segidan datozen beste 9 narrazio eskaintzen ditu orain Franco hil zuten egunak berri honetan. 9 pasadizo, gertaera… Pasaian eta inguruan kokatuak.Gerra osteko -Frankismo garaiko- bi liburu hauek kenduko didate loa datozen egunotan.
Franco hil zuten egunak.
Elkarrekin esnatzeko ordua. pic.twitter.com/eZ5CBVyku4— gaztelumendi (@iPatxi) 2016(e)ko azaroak 13
Mitxel Sarasketa eta Bide Ertzean
1998ko abendua. Lizarra Garazi garaiko lehen negua. Dana lanbrotute ikustot ikuskizuna. Gu Tas Tas irrati librean asteroko Ai eneak! saioa egiten Basauriko presoentzat. Mitxel Sarasketak 20 urte espetxean. Omenaldia Eibarren. Bide ertzean sortu da. Lehen maxia. Bai euskarari jaialdia 5 estadioetan. Mitxel askatu dute omenaldia baino aste pare bat beranduago. Ongi etorria Eibarren. Bide Ertzean kontzertuak ematen.
Urteak igaro dira, disko mordo bat. Ataramiñe sortu zuen Mitxel Sarasketak beste preso lagun eta kide askorekin.
Urteotako soinu banda izan dugu etxean, lagunartean eta bikotearekin. Zutaz kantatzeko irakurri edo entzun… eta bakoitzak badauka zu bat kantatzeko. Kantu bat gure minari. Lur bat gure ametsei.Pozik udazken honetako kultur erosketak hasi direlako erortzen.#zutazKantatzeko
Biba zuek! @joneskisabel @bidertzean pic.twitter.com/UVQRXRNL6Q— gaztelumendi (@iPatxi) 2016(e)ko azaroak 15
Mixtape bat, sarean gozatzeko
Gorka Suaia eta Kimo dira. Kantaria eta musika eta disko jartzailea. Eta youtubeko bideo honetan egin duten mixtape hau ikaragarri interesgarria egin zait. Kantuak aukeratu eta automatikoki aktibatzen direlako… hiperloturak egiteko modu erakargarria.Zea mays taldearen beste bideo izugarri bat
Zea Mays taldeak Negua joan da eta kantuarekin goia jo zuen. Kantua ederra bazen ere, bideoak zoratu egin gintuen. Eta irauten du. Gerora ere obra itzel batzuk egin izan ditu Gaizka Izagirre bideogileak. Zuzeneko irudia eta argiztapena egiten iaioa da… eta Harro azken lanerako burutu duen lana….. izendaezina da. Bestelakoa!
Time lapse bat asmatu dute grafitiekin. 8 argazki segunduko bideo honetan… 2000 margoketa eta argazki inguru klip ikaragarri hau egiteko. Garikoitz Arregi grafitigilea eta Gaizka Izagirre errealizadoreak irudi biziak jarri dizkiote Zea Mays taldearen Orain kantu ederrari.
Etorriko direnak
La Basu, Fermin Muguruza, Zazkel, Anari, Ruper Ordorika, Neighbor, Lekore literatur aldizkaria, Joseba Tapiaren liburua, maketa berri batzu, edota garai bateko Ikuska kultur laburmetraiak…. ederra izango da aurtengo neguan, sutondoan musika entzun, bideoak ikusi edota liburuak irakurtzen egotea… beste ezertarako denbora barik.
Bother the police #Sakana utzi pakean! Musika eta bideoklipa > #Altsasu gogorazten goiz honetan @vendettaska https://t.co/qVixFnt9V0
— gaztelumendi (@iPatxi) 2016(e)ko azaroak 14
@katakrak54 n Feriatu berria @josebatapia @TapiaTximela pic.twitter.com/G462lbkbQk
— Patxi Larrion (@plarrion) 2016(e)ko azaroak 4
Anari, Ruper Ordorika, Vendetta, Hesian, Huntza, Joseba Tapia… Nabari da Durango ate joka duguna… ENTZUN: https://t.co/7WV5beOq5g pic.twitter.com/xZFqbIDpqo
— Naiz+ (@naizplus) 2016(e)ko azaroak 15
ERRAIETATIK vol. III | Herdoilaren lurrinetik ihesi: 'Party & Borroka', Feltrinelli eta 'Uxualak ez du atertu' https://t.co/lvxznpzKAR pic.twitter.com/H2FDK9CY86
— Erraietatik (@_Erraietatik) 2016(e)ko azaroak 9
-
Paperezko kontzertuak gozatzen
Maiz joaten naiz Zarauzko Garoa liburudendara. Sarriago joango nintzatekela aitortu dezaket. Liburuak erostera, solasaldietara, bertan dagoen lagun giroan hitz egitera… edo aspaldian antolatzen ari diren emanaldi bereziren batera, aukeran. Paperezko kontzertuak kasu.
Liburu bat aitzaki, hilero emanaldi berezi bat antolatzen ari dira liburudendan bertan, liburu artean, irakurle artean, kultura biziki maite duen jendearen artean.
Audience, edo Anari, edo Bide Ertzean… edo etorriko direnak.
Aitzaki ona da liburu bat horretarako. Kantu ezberdinak, bertsioak, gogoetak. Eta bideoak sortu, eta argazkiak egin, eta harremanak sortu, eta herri bati kultur bizitza eskaini. Balio erantsiak denak. IVAren fakturan ez doazenak, baina bizigarriagoa egiten dutenak gure jarduna.
Zorionak Garoa eta segi beti bezain fin. Benetan be.
-
Durango ugari
Aurrekoan lagun batek, Durangorako joan etorriak urteetara ekartzen zituen. Mende laurdena urteroko zitan. Eta gogoetan jarri ninduen. Noiztik?
Eta txikitako oroitzapena datorkit. Ikastolatik autobusean, atentatua Erletxetan. Liburu eta diskoak.
80. harmakadako Andramari elizpeko diskoak eta estetika gogoan dut, Tijuan in Blue eta Potatoren diskoaren inguruan Soinuakoen estand hura, Kortaturen aizkolariaren posterrak, Hertzainaken kartel marroi handia, lehen diskoarena.
Akerraren fisika liburua nire diruarekin erosi nueneakoa.
Arkeologia esaten diote horri. Oroitzapenak. Aititerena egitea, gerra kontuetaz berbetan.
Eta urteak joan urteak etorri, abendua, nobedadeak, musika eta letrak. liburuak eta diskoak besapean, diruak xahutu eta urte berriari ekin diogu, behin eta berriro.
Liburu artekoak
Eta bapatean konturatzen naiz, liburuak saltzen 20 urte eman ditudala konturatu barik. Eta aurten ere, gogotsu aritu garela Twist edo Egarri egunak portualdean, Kartzelako poemak eta Scanner, Zaharrak ez zuen hil nahi eta Zamaontzia jendearen eskuetan jartzen. Eta aupa, eta kaixo, eta zelan, eta zu be bai, eta musu bat eta besarkada beroak, eta joandakoak, eta etorri datozenak.
Idazle berriak, lagun zaharrak. Belaunaldiak eta ostekoak.
Poza eta ilusioa ere egiten digu Durangoko azokak. Ez da liburuengatik bakarrik, ez dira doinua eta berbotsa soilik. Badago beste zeozer. Herrigintza zela pentsatu izan dut beti, baina badago beste zeozer be…. lagunartea, jendea, keinuak, bat izate hori, etorri, joan, elkartu, aldarrikatu, erosi, irakurri, egon, sentitu…. eta agian bai, herrigintzaren zati da hori. Herri gara. Eta herri osoa karpa baten azpian sartzen dugu agian; ahots, soinu, letra, irudi eta amets.
Zer litzateke gure herria Durango barik?
Durango gara gu ere, han ez gaudenean ere.
eskerrik asko guztioi. -
Literatura eta futbola
Gaur sentsazio arraroa daukat. Literaturzalea naiz, baina jabetzen ari naiz sariketen arabera gorabehera gehiegi dituela fikzioan oinarritzen den kultura, edo arteak.
Literatura, euskarazkoa bereziki, apala da, intimoa, norberak bere bakardadean bultzatzeko modukoa. Ez da masa akontezimendua, ez du izan beharrik gainera…
baina hara non, zozketaren bonbotik zenbaki bat, titulu bat ateratzen dute, loteria nazionala bailitzan, eta medio guztiak zoroan pare jartzen dira.
Euskaldun bat, euskarazko liburu bat epaitu dute Madrilen. Epaimahai guztitik, ziurrenik irakurle euskaldun bakarra zuen sari horrek, eta beti irakurle bera da, gu guztion izenean. Horrek du ebazten sari nazionala, ulertu bedi sari espainola.
Kirmen Uribereren literatura ez dut ezbaian jarri nahi, ez gaur bederen. Sariaren logikak kezkatzen nau ordea.
Atxaga, Elorriaga eta Uribe. Agian entzutetsuenak gurean, ezta? Zerk batzen ditu? Sari bakarrak, Espainiako sari nazionalak. Eta horrek kezka sortzen dit.
Esan dizuet, literatura ez da futbola, edo bai?- Selekzio nazionalean jokatzea da euskal futbolariaren ametsa?
- zein da gure literaturaren Tourra?
- eta Tourmalet? Gailurra?
Urkiolatik ibili nahi nuke gure letren irakurtzen, hemengo baso lainotuetatik gure fikzioa gezurra ez dela sinesten.
Literatura, rockanrolla, burrukak pozointzen ari zaizkigu, eta gu kontent, beti kontent!
Tira, liburua hartu eta komunikabideak amatatu beharrean nago. Agian orduan, literaturarekin egingo dut topo, fikzio sinesgarriarekin, lotuko nauen hariarekin, euskarazko kondagintza ederrarekin, munduko gertakari historiko/fiolosofiko/psiko emozionalekin…. agian, edo amets egiten jarraituko dut bestela. Nork jakin.
Zorionak irakurle! -
Literaturia | hasi gara pilak kargatzen
Asteburu honetan da Literaturia. Euskarazko literatura; idazleak, argitaletxeak, irakurleak, blogariak, editoreak, antzerkia, musika, twitter…
Azoka bat, merkatua, jatekoak, hitzaldiak, antzerki saioak… kontzertuak gaztetxean.
Herritarren artean, laguntza askorekin antolatu den ekimena. Literatura Eskola sortu genuen herrian duela 5 urte, eta orain urrats barri bat, ausartagoa agian, baina iraunkorra hau be. Euskarazko liburuen inguruko azoka eta asteburua. Idazleak bere liburu berrienak aurkezten, argitaletxeak bere liburuak irakurleekin partekatzen… eta bitartean blogarik, txoko batean Interneten idazteari buruz berbetan. Lizentzia libreak aipatuz, liburu elektronikoak esku artean jasotzen…
Antolaketa eta egitaraua: Literatura Eskola
Zuzeneko emisioak, argazkiak, eztabaida eta beste: blogak & letrakEkitaldiak iragartzeko irratietarako prestatutako kuña:
[audio:http://www.larrabetzu.org/gaztelumendi/wp-content/uploads/2009/06/literaturia.mp3] -
zertarako irakurri? liburu bat adibidez…
Gaur ere, ospakizunetan gara. Nazioarteko liburuaren eguna. Eta, liburuz beteko dira albistegiak, larrosak, Cervantes eta Shakespeare gogoratuko dizkigute.
Eta gaur ere, mesanotxa gainean duzunari begirada botako diozu beharbada, letra artean itxiko dituzu begiak. Eta gosaritan kafesnearekin busti berririk txarrenak, eta metroan zoazela irakurriko dituzu pasarterik atseginenak, hiria geldi balegolez.Gaur ere, zenbat irakurtzen dugun esango dugu guztiok. Eta zenbat saldu gura diguten zabalduko da irrati eta telebistetako parte ofizialetatik.
Gaur ere besapeak liburuz mukuru joango dira, nor bere lantokira, ikastetxera, atseden lekura.
Baina gaur ere, inork ez du gogoeta seriorik egingo liburugintzaz, literaturaz, banidadeaz, irakurzaletasunaz… dena delako itxura, dena da agertu gurea, dena da zeruan eztanda egiten duen bolandera edo itxafero magikoa. Eta magia egotekotan letra artean dago, errealitatea gainditzen duen fikzioan, sinesgarri egiten diren asmakizun idatzietan.
Zertarako irakurri? bezalako berbok idazten ditugu, inoiz baino gehiago irakurtzen denaren ustea dugun honetan. Zertarako irakurri? liburugintza eta kazetaritzatik landa, inoiz baino gehiago idazten ei den unean.
Plazerrak dena justifikatzen du. Beraz gaur, atzo, bihar, gura duzunean plazerraren eguna izan dadila. Zer daukazu irakurtzeko? Zer gomendatuko zenioke alboan duzun lagunari?
Niri Iñigo Aranbarriren nobela irakurtzeko irrika sartu zait. Zulo bat uretan.
-
Azokak EZtaBAIda piztu du Durangon, ez da gitxi
Sarritan mintzatu gara horretaz. Lagunartean, idazleekin, musikariekin, kolektibo ezberdinetako jendearekin. Orain eztabaidak funtsa hartu du, eztabaidatzeko marko bat –posta zerrenda bat hasieran- sortu da.
Ez da gutxi. Eztabaida beharrezkoa da. Kulturaren merkantilizazioa nabarmena da. Azokaren kolore bakarrerako joera honek -ia dena da ELKAR– kezka ere sortu du askorengan. Euskara eta beste hizkuntzen arteko aferak bere buruhausteak ematen ditu.
Liburuak diskoak eta zenbat gauza gehiagoren azoka da Durangokoa? Urtero ari gara horretaz, baina titularretan zer den salduena baino ez dugu irakurtzen ahal.
Ondo etorria izan bedi eztabaida, eman izena posta zerrendan, eta jarraitu dezagun berbetan, erosi ditugun bideo, disko, jostailu, kantu, liburu, komiki eta aldizkariak irakurri entzun ikusi eta pratikan jartzen ditugun bitartean.
herrikultura.org Eztabaida interesgarri bat.