Txorierri asmakuntza barria dala eta…

Heldu da Aikorrefur gure atarira. Asteon be, lurrean topatu dot, beste propaganda orri batzuekaz batera. Azalari erreparatu eta Sabin Arana bertan, eta aitortu behar dot nahiko aranista naizela…. holangoetan.
Sabin Arana. Aikor aldizkaria
Eta irakurtzeari ekin diot. Ez zait gatxa egin azaletik mamira joatea, tartean galtzua kenduta…tartean diÃ±ot.. askotxo dalakoan.
Eta Sabin Arana historiazalearen kontuak irakurri ditut. Onartu behar dut, elkarrizketa egin dionak oso galdera obioak, oso azalekoak egin dizkiola Sabineri, tartean Sabineri buruz gitxi -gitxiegi- jakingo zuelakoan. Eskerrak Sabin jakituriaz gainezka dagoen tipo jantzia dela, eta mami ugari eskaini diola. Mami hori bereizten, kazetariak hartuko zuen lanik handiena… galdera zabalak egin ezkero, erantzunak be gero halangoak izaten direlako… luzeak, zehaztasun bakoak… eta noranahikoak.
Kontua da, gauza interesgarri asko botatzen dituela Sabin Aranak gure herriari eta herriaren historiari buruz. Batzuk berari entzun eta irakurritakoak, eta beste batzuk interesa pizten dutenak.
Elkarrizketa sarean dago: Aikor.com
Gure herriaren historiari buruz zertzelada batzuk ematen dituen arren, burdinola, errota eta herriaren garapenari buruzkoak zaizkit interesanteenak.

Larrabetzuren garapena:

Garapen hori burdinolen eskutik etorri zan. XV. mendean lau burdinola egozan berton, eta hori oso datu bitxia da, Larrabetzu oso herri txikia dala kontuan hartzen badogu. Burdinoletatik horreen jaubeek ez eze herritar askok be ateraten eben bizimodua. Baserritik ozta-ozta ateraten zan jateko, eta herritarrek bertoko basoetan bildutako egurraz egindako ikatza saltzen eutseen burdinoletako jaubeei. Kintal bat burdin egiteko, lau ikatz zama ziran beharrezkoak… beraz, atera kontuak! Beste alde batetik, Larrabetzukoa burdinolaren jaubea zan Euskal Herriko uri bakarra zan, beste guztietan errotak baziran be.

Baina bitxiena gero dator, titularretara eramateko modukoa dena eskualde aldizkari baten. Zer eta eskualdearen beraren izaera jartzen duelako ezbaian Sabin Aranak.

Inoz Txorierriren ganeko ikerketa egitea pentsau dozu?
Beno, nik batez be Larrabetzuren ganeko datuak arakatzen dodaz, baina, ez garanez bakarrik bizi, ikerketa horretan Txorierriko datuak be topau dodaz: Lezamako jentearen ganekoak, Zugazti eta Zamudio leinuek bat egin ebenekoak… Baina nik uste dot Txorierri XX. mendean asmautako izena dala. Ez dot atxinako dokumentuetan ezer topau. Ganera, Asua bailara Lezaman hasten da, han Asua ibaia dagoalako. Eta Larrabetzuko errekek, barriz, Ibaizabal ibaira joten dabe. Larrabetzu Ibaizabal bailarakoa da eta guk Arratiarako joerea euki dogu beti. Hori guk berba egiten dogun euskeran beran be bada nabaria… Baina Txorierriko Mankomunidadea sortu zanean, Larrabetzuk han sartzea erabagi eban.

Beharbada, bereziak zariela horregaitik esango dabe gainontzeko txorierritarrek…
Bai, ezbardinak gara, orain dala gitxi arte harreman txikia izan dogulako Txorierriko gainontzeko herriakaz. Ganera, Bilborako trenbidea bakarrik Lezamaraino ipinteak be egoera hori areagotu egin dau.

Kazetariak berezi izate hori esaten dioenan, tenplea mantentzen du elkarrizketatuak, gutxiezteko baieztapena den arren, beste inoren ahotan jarri baina…. bota. Tira, badaukate txorierritarrek, gure egoera ulertzen hasteko beste arrazoi bat gehiago. Larrabetzun ez dago Asua errekarik, gure errekak Ibaizabalera egiten deu. Urak nora, ahuntzak basora! Eta akarrak gurean gagoz gustura….

969 Iruzkin

Gustatuko zaizu ere

969 Iruzkin